
Masz eternit na dachu swojego domu? To materiał szkodliwy, który wymaga natychmiastowego działania. Usunięcie azbestu z budynków jest niezbędne ze względu na ochronę zdrowia oraz zgodność z przepisami prawa. Poznaj istotne informacje o tym niebezpiecznym materiale oraz terminy i sposoby jego demontażu.
Eternit, czyli wyroby azbestowo–cementowe
Eternit to materiał budowlany azbestowo-cementowy, składający się z minerałów krzemianowych w postaci włókien. Ze względu na swoje wyjątkowe właściwości w latach 60. i 70. XX wieku był niezwykle popularnym materiałem wykorzystywanym do budowy domów mieszkalnych i obiektów użytkowych.
Sytuacja diametralnie zmieniła się, gdy udowodniono szkodliwość azbestu dla zdrowia ludzkiego. W 1998 roku wprowadzono zakaz produkcji wyrobów zawierających azbest w składzie. W tym samym czasie Rada Ministrów zatwierdziła „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski”.
Eternit to materiał, który charakteryzuje się następującymi cechami:
- jest odporny na uszkodzenia mechaniczne, w tym na ścieranie oraz kontakt z substancjami chemicznymi i wysoką temperaturą,
- wykazuje właściwości ogniotrwałe,
- stanowi doskonały izolator.
Te właściwości zadecydowały o tym, że produkowano z niego nie tylko pokrycie dachowe, ale również płyty faliste, rury wodociągowe, farby ognioodporne oraz elementy elewacyjne. Obecnie wszystkie te materiały zawierające azbest podlegają usunięciu i utylizacji – dla bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ludzi.
Dlaczego pokrycie dachowe z eternitem jest szkodliwe?
Eternit składa się z drobnych włókien azbestowych, które mogą unosić się w powietrzu w miejscach, gdzie znajdują się wykonane z niego dachy lub inne elementy konstrukcyjne. Włókna azbestowe przedostające się do układu oddechowego docierają do płuc i pozostają tam na zawsze, powodując poważne problemy zdrowotne.
Szkodliwy azbest stanowi zagrożenie zdrowotne dla mieszkańców budynków oraz osób przebywających w ich pobliżu. Jego włókna, uwalniane podczas niszczenia pokrycia, mogą prowadzić do rozwoju chorób nowotworowych i innych schorzeń układu oddechowego. Z tego powodu tak istotne jest profesjonalne usuwaniem azbestu z budynków mieszkalnych.
Eternit – do kiedy? Przepisy dotyczące usuwania azbestu
Od 1998 roku w Polsce obowiązuje zakaz wytwarzania materiałów zawierających w składzie więcej niż 0,1% azbestu. Natomiast w 2009 roku wprowadzono „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu”, który ma fundamentalne znaczenie dla właścicieli nieruchomości posiadających ten materiał. Program zakłada, że do końca 2032 roku zostaną zutylizowane wszystkie wyroby zawierające azbest. Rok później doprecyzowano przepisy dotyczące jego utylizacji, zgodnie z którymi:
- każdy, kto posiada wyroby zawierające azbest, musi zgłosić ten fakt w urzędzie gminy – jeżeli gmina samodzielnie nie prowadzi inwentaryzacji,
- nie można samodzielnie przeprowadzać demontażu elementów budowlanych z azbestu ani ich składować – ich utylizacją zajmują się wyspecjalizowane firmy wyposażone w profesjonalny sprzęt oraz odpowiednio przeszkoleni fachowcy.
Właściciele domów jednorodzinnych, na których dachu znajduje się eternit, zobowiązani są również do umieszczenia w widocznym miejscu informacji o zagrożeniu związanym z azbestem znajdującym się na ich posesji.
Ostateczny termin utylizacji eternitu
Jeśli masz azbest na swoim budynku, musisz zaplanować jego usunięcie najpóźniej do 31 grudnia 2032 roku. Płyty eternitowe mogą być demontowane wyłącznie przez profesjonalne firmy, co często wiąże się ze znacznymi kosztami. Cena za demontaż i utylizację 1 tony eternitu wynosi od 350 do 400 złotych.
Z tego powodu wiele gmin oferuje wsparcie finansowe na wymianę dachu pokrytego azbestem, które może pokryć nawet 100% kosztów takiej usługi. Właściciele nieruchomości mogą składać wnioski o dofinansowanie w ramach programu oczyszczania kraju z azbestu czy innych inicjatyw związanych z ochroną środowiska i modernizacją rolnictwa. Niektóre gminy oferują również możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej przy okazji wymiany pokrycia dachowego na nowe.
Kara za eternit, czyli konsekwencje niezastosowania się do przepisów
Ze względu na szkodliwość eternitu dla zdrowia i życia ludzi, kary za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących jego usuwania są bardzo surowe:
- osoba, która nie zgłosi, że dach jej domu zawiera azbest, może otrzymać grzywnę w wysokości 1000 zł,
- osoby decydujące się na samodzielne usuwanie azbestu, jego transport i składowanie, ryzykują karą sięgającą nawet 5000 zł,
- firmom lub osobom fizycznym wprowadzającym eternit do obrotu grozi kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.
Co zrobić z dachem z eternitu?
Pokrycie dachowe wykonane z eternitu jest niebezpieczne dla zdrowia i może być przyczyną wielu poważnych chorób. Dlatego jedynym rozwiązaniem jest jego usunięcie przez specjalistyczną firmę zajmującą się demontażem, transportem i utylizacją azbestu.
Zanim przystąpi się do jego usunięcia, niezbędne jest zgłoszenie takiego zamiaru do właściwych instytucji. Fakt rozpoczęcia prac należy zgłosić Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, lokalnemu Inspektorowi Sanitarnemu oraz Okręgowemu Inspektorowi Pracy – najpóźniej 7 dni przed rozpoczęciem prac. Ten obowiązek spoczywa na firmie specjalizującej się w usuwaniu azbestu.
Po demontażu eternitu rozsądnym rozwiązaniem jest zastąpienie go innym materiałem – trwałym, solidnym i zabezpieczonym przed korozją pokryciem dachowym. Doskonałym wyborem będzie dach wykonany z blachodachówek czy blachy trapezowej. Blaszane pokrycie charakteryzuje się podobną wytrzymałością jak wyroby azbestowe. Jest przy tym lżejsze, co stanowi dodatkową zaletę, a także bezpieczne dla zdrowia i atrakcyjne wizualnie.
Zadbaj o swój dom i zdrowie domowników – zaplanuj usunięcie azbestu i skorzystaj z dostępnego wsparcia finansowego na pokrycie kosztów takiego przedsięwzięcia. Możesz liczyć na pomoc ze strony urzędów oraz instytucji zajmujących się polityką społecznej i gospodarki wodnej w zakresie pozyskania takiego wsparcia.